28 Mars 2024

Kontrata me “Bechtel & Enka”, (jo) transparente

Prishtinë, 13 prill -  Ekspertë të çështjeve ekonomike dhe të ndërtimtarisë, nënshkrimin e marrëveshjes ndërmjet Qeverisë së Kosovës dhe konzorciumit “Bechtel & Enka”, për fillimin e punimeve të autostradës Vërmicë - Merdare, e shohin si një hap pozitiv. Por, megjithatë, ata theksojnë se kontraktimi i punëve para se ky projekt të jetë i njohur në detaje, nuk është i zakonshëm.

Mosdhënia e detajeve pas nënshkrimit të kontratës ndërmjet Qeverisë së Kosovës dhe konzorciumit amerikano-turk “Bechtel & Enka” për ndërtimin e autostradës Vërmicë - Merdare, sipas ekspertëve për çështje ekonomike, lë një rrezik për ngritjen e kostos dhe për gjëra të tjera të panjohura gjatë realizmit të këtij projekti.

Eksperti për çështje ekonomike, Muhamet Mustafa, thotë se ky projekt kërkon një përgjegjësi të madhe që të menaxhohet në mënyrë efektive.

“Në këtë drejtim duhet të shihet që kontraktimet të jenë precize në atë pjesë të projektit, ku të gjitha gjërat janë të ditura. Kurse, pjesët tjera do të duhej të kontraktoheshin pasi të dihen vëllimet e punës. Kështu, mbesin shumë gjëra të panjohura. Shpresoj që këto gjëra të zgjidhen mirë, edhe pse një rrezik i tejkalimit të vlerave dhe i një kostoje më të lartë sesa që është e arsyeshme, ekziston”, thotë Mustafa.

Ngritja e vlerës së autostradës Vërmicë - Merdare, sipas tij, do të krijojë probleme për buxhetin e Kosovës. Ndërkaq, sa i përket mënyrës së financimit të këtij projekti, Mustafa shprehet:

“Edhe nëse financohet me para të buxhetit edhe me kredi, prapë buxheti do t’i kthejë ato mjete, e kjo do të thotë që do të ketë më pak para për qëllime të tjera të zhvillimit ekonomik. Mënyra më e mirë e financimit do të ishte me koncesion - me ‘Bechtel & Enka’-n të hyhet në negociata që të arrihet marrëveshja, që kjo kompani disa pjesë të kësaj rruge t’i financojë me koncesion”.

Qeveria e Kosovës tanimë ka bërë të ditur se vlera për kilometër e autostradës do të jetë prej 7.5 deri në 8 milionë euro, e që gjithsejtë do të kapë shumën prej 700 milionë eurosh. Kryeministri Hashim Thaçi ka thënë se mjetet për realizimin e këtij projekti do të sigurohen nga buxheti i Kosovës, nga donatorët dhe nga marrja e kredive.

Eksperti i ekonomisë, Muhamet Mustafa, thotë se këto vlera nuk mund të jenë të sakta, pasi që, sipas tij, projekti detal i ekzekutimit të punëve, nuk është ende i njohur.

Në anën tjetër, ekspertët e ndërtimtarisë vlerësojnë se vlera prej 7.5 - 8 milionë eurosh për kilometër, mund të jetë e arsyeshme, nëse në të është përfshirë edhe ndërtimi i të gjitha objekteve përcjellëse. Megjithatë, disa prej tyre kanë dilema për procesin dhe janë skeptikë në lidhje me skemën financiare për ndërtimin e kësaj autostrade.

Eksperti i ndërtimtarisë, Selman Buçolli, shprehet:

“Sa u përket çmimeve të rrugëve, relativisht në formë të përgjithshme, pa hyrë në detaje, terren më të përshtatshëm për ndërtimin e autostradës sesa në Kosovë, nuk ka; në veçanti, traseja nga Merdarja deri në Vërmicë”.

Ndërtimi i autostradës Vërmicë - Merdare, nga ekspertët vlerësohet edhe si një hap drejt zhvillimit ekonomik. Buçolli shpreh bindjen se autostrada do të sjellë përfitime ekonomike, duke përfshirë këtu edhe punësimin.

“Vlerësimi për këtë rrugë nuk ka koment që është i leverdishëm, jo vetëm për kosovarët, por edhe për tërë rajonin - ndoshta mund ta quajmë rrugë historike. Për Kosovën dhe për Shqipërinë po realizohet një alternativë e mirë e lirimit të çmimeve të transportit, daljes në det, si dhe transportit të mallrave edhe në tërë rajonin”, thotë Buçolli.

Ndryshe, Qeveria e Kosovës tanimë ka deklaruar se autostrada Vërmicë - Merdare do të realizohet brenda 36 muajsh, nga dita kur fillojnë punimet. Por, ende nuk dihet saktë data e fillimit të këtij projekti.

Autostrada Vërmicë - Merdare është një komponent kyç i rrjetit ballkanik të transportit, që lidh Evropën juglindore me bregdetin e Shqipërisë.

/Evropa e lirë/

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)