20 Prill 2024

Kosova duhet te jetë në funksione kryesore të ligjit dhe Kushtetutës

Shkruar nga Ali Hertica

Dy parime formojnë bazën e çdo shteti modern demokratik, kjo është një rregull e ligjit dhe e shtetit  dhe autoriteti i ndarë në mes të institucioneve të ndryshme.

Në shoqëri mund të konsiderohet vetëm një ligj nëse plotësohen dy kushte. Së pari, në një qeveri kushtetuese veten të detyruar nga ligji.

Nga ana tjetër, ekzistojnë burime të cilat qytetarët mund të përdorin për të zbatuar të drejtat dhe liritë e tyre ekzistojnë në rregull mbi bashkëqytetarët e tyre ose të qeverisë. Ekzistenca e një gjyqësori të pavarur në një thelbësore kushtetuese.

Autoriteti shtetëror ka  për qëllim  për      të arritur këtë rregull të përbashkët në mes të institucioneve të ndryshme.Këtë ndarje të pushteteve parandalon gjithë pushteti që ushtrohet nga një institucion dhe lejon fuqitë e ndryshme të monitorojnë njëri-tjetrin deri në limit. ,,Autoriteti klasik,, Shteti  është ndarë në tri pushtete: legjislativit, ekzekutivit dhe gjyqësorit.

Pushteti legjislativ në një kushtetuese justifikon rregullat e përgjithshme që rregullojnë marrëdhëniet mes individëve dhe veprimet e qeverisë në këtë shtet që do të qeverisin.

Pushteti legjislativ i është dhënë duke u bërë një institucion që zgjidhet. Nga shtetasit e Shtetit Përfaqësuesit e këtij institucioni për këtë arsye duhet të jenë të përgjegjshëm për mënyrën se si i kryejnë detyrën e tyre ndaj qytetarëve të cilët zgjedhin ato.

Ekzekutivi duhet të kryej rregullat e përgjithshme të përcaktuara nga legjislatura në praktikë.

Pushteti ekzekutiv është në lidhje me menaxhimin e përditshëm të komunitetit të përfshirë. Kjo detyrë qëndron gjithmonë me një mjedis të zgjedhur nga institucioni me gjithë    pushtetin legjislativ. Janë këta    këshilltarët,  për ushtrimin e detyrave të tyre të përgjegjëshme për institucionin që ushtron funksionin legjislativ.

Sundimi i ligjit ndodh kur ekzistojnë mosmarrëveshje në lidhje me zbatimin konkret të rregullave të përgjithshme që lindin, ose kur rendi social është ndërprerë dhe shkeljet duhet të frenohen .

Detyra kryesore e ligjit nuk do të dënojnë ose të ofrojnë ndëshkimin e qytetarëve, dhe për të mbrojtur dhe të mbrojë kur të kërcënohen  për tu shkelur të drejtat e qytetarëve, ose.

Gjyqtari nuk e gjykon ndërsa sa i përket asaj që duket ai vetëm apo i padrejtë. Ai duhet të mbështetet në atë që parashikon ligji. Gjyqësori në Belgjikë ndërtuar me forcë hierarkike. Ka nivele të ndryshme të juridiksionit ku mund të këtë edhe në Kosovë një gjyqësor të tillë…

Një nga arritjet kryesore demokratike është mbrojtja e qytetarëve kundër arbitraritetit të qeverisë.

Qeveria në një shtet demokratik e lidhur nga ligji, ajo siguron aplikimin. Juridiksioni i saj është i kufizuar nga të drejtat themelore të qytetarëve dhe lirive. Avokatët përshkruajnë një shoqëri ku të dy qytetarët dhe qeveria të lidhur nga ligji janë tradicionalisht sundimtar të ligjit.

Thjeshtë ekzistenca e këtyre dispozitave kushtetuese mbi të drejtat dhe liritë themelore të qytetarëve nuk është e mjaftueshme në vetvete.

Një shoqëri mund të shihet vetëm si një rregull, kur subjekti juridik varet nga aplikimi i mjeteve të Kushtetutës dhe ligjit në dispozicion të tij, autoritetet dhe qytetarët e tjerë, mund të zbatojnë përputhjen me dispozitat që mbrojnë të drejtat e veta. Ekzistenca e një gjyqësori të pavarur në një thelbësore kushtetuese.

Autoriteti shtetëror të shtypur shpërdorim të pushtetit në një kushtetuese ushtrohet nga fuqitë e ndryshme shtetërore që monitorojnë njëri-tjetrin dhe limit. Parimi i ndarjes së pushteteve, është një gur themeli i sistemit kushtetues.

Si kudo në shtetet demokratike ashtu edhene  Kosovë duhet te jetë në  funksione kryesoer dhe  shtetërore te  ushtrohet nga institucionet e ndryshme, sipas doktrinës klasike e "ndarjes së pushteteve".

Prerja e kësaj skice të sistemit gjyqësor është statusi i vet i dobishëm kushtetues të gjyqësorit, shkurtimisht përshkruajnë në mënyrë më specifike në marrëdhëniet e saj mes legjislativit dhe ekzekutivit. 

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)