Sofje, 16 janar - 10 vende anëtare të BE-së kanë ekonomi me risk më të madh se Bullgaria, ku logjikisht lidere është Greqia. Sipas klasifikimit të agjencisë ndërkombëtare Credit Market Analysis, në të cilin përfshihen 65 shtete nga tërë bota, Bullgaria zë vendin e 20. Para nesh renditen Rumania, Lituania, Belgjika.

Sipas agjencisë mundësia për krizë të detyrimeve në Bullgari llogaritet në 16,2%, ndërsa për Greqinë shifra arrin 58,8% të PBB-së. Çfarë tregojnë të dhënat e Ministrisë së Financave? Sipas informatës së fundit borxhi shtetëror është 14,4% të PBB-së, ku pjesa e borxhit të jashtëm është 9%, kurse e atij të brendshëm – 5,4%. Përveç fqinjës sonë jugore, në vendet e para të klasifikimit janë Venezuela, Irlanda, Portugalia, Argjentina.

Me risk më të madh janë dhe ekonomitë e Spanjës, Dubait, Hungarisë dhe Irakut, të cilat gjithashtu hyjnë në Top-10 të ekonomive me risk. Analiza e agjencisë thekson faktin se ndryshe nga vendet evropianoperëndimore, vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore, me përjashtim të Hungarisë, regjistrojnë rezultate të mira në fund të vitit të kaluar. Likuiditeti i ekonomive të reja evropiane si Bullgaria, Rumania, Letonia dhe Kroacia, përmirësohet në fund të vitit 2010. Tri vendet me risk më të vogël nga falimentimi janë Norvegjia, Finlanda dhe Suedia.

Gjatë vitit të kaluar Bullgaria zinte vendin e dhjetë në këtë klasifikim, kurse Rumania ishte në vendin e tetë. Në raportin e ri të agjencisë vendi ynë ka përmirësim me dhjetë pozita. Si do ta komentoni këtë fakt? Me këtë pyetje i drejtohemi analizatorit ekonomik nga “Industry Watch” Georgi Stoev.

“Kjo do të thotë se Bullgaria del nga Top-10 i vendeve me ekonomi me risk më të madh dhe tashmë nuk është në fokusin e investitorëve që nuk e lexojnë tërë raportin – përgjithëson informacionin e agjencisë Georgi Stoev. – Ata lexojnë vetëm rezymenë, të dhjetë vendet e para, dhe në të shohin vende si Greqia, por bashkë me të tashmë figurojnë Irlanda, Spanja, Hungaria. Thjesht, Bullgaria del nga grupi i vendeve, të cilat investitorët më spontanë i konsiderojnë të rrezikshme për investime. Bullgaria, sipas kësaj analize, tani është në grupin e vendeve me risk të mesëm.”

A rrezikohet tani ekonomia bullgare nga falimentimi?

“Qeveria bullgare i shlyen sipas grafikut borxhet e jashtme dhe të brendshme, kurse gjatë dy vjetëve të ardhshëm nuk kemi pagesa të mëdha – përvijon tendencat e borxhit shtetëror të Bullgarisë analizatori ekonomik. – Po të zbatohen të ardhurat e buxhetit sipas parashikimeve, madje zbatimi i tyre të jetë pak nën parashikimet, mendoj se kjo nuk do të kërcënojë aftësinë e Bullgarisë të paguajë borxhet e saj.

Por duhet të kemi parasysh se qeveria u premtoi më shumë shpenzime grupeve të ndryshme të qytetarëve. Këto shpenzime mund të zbatohen në qoftë se të ardhurat nga tatimet mblidhen sipas prognozave. Kështu që po të vazhdojë kriza, po të zgjatet stagnacioni dhe të ardhurat nuk zbatohen, do të ketë presion të merren financime të reja dhe si pasojë do të grumbullohen borxhe të reja. Kjo mund të jetë pjesa problematike e ekuacionit.”

Ministri i financave Simeon Djankov është kategorik se Bullgaria ka mjaft para dhe nuk ka nevojë për financim nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, që do të ngarkojë më shumë detyrimet e shtetit. Sipas tij Bullgaria është një nga tri vendet në BE me borxh më të vogël shtetëror.

“Po, aktualisht niveli i borxhit është shumë i ulët në krahasim me vende të tjera evropiane dhe në qoftë se qeveria do të arrijë ta ruajë nën 20% të PBB-së, do ta konsiderojmë arritje – pohon informatën e ministrit të financave analizatori Georgi Stoev nga “Industry Watch”. – Por po të duhet të dalë në tregjet financiare ndërkombëtare për të marrë një financim të ri dhe interesat rriten në nivelet, në të cilat Greqia merr kreditë e saj, do ta konsiderojmë një ngjarje shumë negative dhe do ta komentojmë si fillimi i një krize të rëndë fiskale, e cila do të transformohet në një krizë politike.”

Prognoza juaj për vitin ekonomik 2011?

“Prognoza ime është konservatore. Pres që stagnacioni të zgjatet edhe gjatë këtij viti, megjithë sinjalet pozitive që vijnë nga eksporti. Sepse ato nuk reflektojnë në tregun e punës në Bullgari, domethënë rritja e eksportit nuk çon në krijimin e vendeve të reja të punës – shpreh pozitën e vet Georgi Stoevi. – Vende të reja të punës do të ketë kur në Bullgari do të hyjnë investitorë të huaj të mëdhenj. Por nuk mendoj se viti 2011 do të jetë viti i investimeve të huaja të mëdha.”