Shkruar nga Ali Hertica

Këtu futen organet e zbatimit dheadministratave, që kujdesen për detyrat praktike të qeverisjes, sitaksat doganore dhe drejtësia mbrojtëse etj.

Pjesa tjetër ështëkushtetuta, e cila tregon vendin që zë pushteti legjislativ dhe raportimidis pushtetit legjislativ dhe raportit midis pushtetit të tijekzekutiv.

Të dyja pjesët mund të jenë objekt për vlersësimutilitar.Çështja është se a do të munden të dyja sistemet të rritinmirëqenjen shoqërore, duke përmbushur dëshirat e njerzëve në një shkallësa më të lartë.

Filozofia interesohet më tepër për parimetkushtetuese, sesa për pushtetin ekzekutiv dhe administratën, prandaj dotë përqendrohemi në temën e parë.

Si duhet të jetë ligjislacioni,përgjegjëja është se duhet të pasqyrojmë dëshirat e popullit tëshumicës e jo pakicës siç janë serbët dhe përfqësuesit e tyre nëparlament që pjesa e tyre jan kriminle të luftes dhe  paguhen nga taksa eqytetarit.

Më pas do ta shohim se filozofia politike nuk ështëaqë e mrekullushme pas këtij saktësimi, po përkohësisht do ta lëmë ashtusiç është dhe e dëshirojnë shumë liderë kosovar.

Shkalla epërshtatjes së vullnetit të popullit më përmbushjen e ligjeve varet ngamundësia që ka ai për të marrë pjesë në nxerrjen e këtyre ligjeve.

Samë e gjerë të jetë pjesëmarrja popullore , aq më tepër do të pasqyrojnëlegjislacionin vullnetar të popullit, sa kohë që janë në veprim kushtettë tilla.Ky quhet argument utilitar i demokracisë.

Në këtë rast duhet t’i kushtojmë vëmendje rezervës sa kohë që veprojnë kushtet e tilla, sepse do t’i kthehemi përseri.

Përtë siguaruar ruajtjen e interesave gjatë marrjes së vendimeve dhenxerrjen e ligjeve, njerëzit duhet t’i shfaqin këto interesa gjatëprocesit të vendimarrjes, ata duhet të thonë se çfarë duan, prandejduhet demokraci.

Të gjithë duhet të kenë të drejtë t’i shprehinproblemet e tyre.Shkaku nuk është se një monarki absolute, ose një elitëpolitike shfrytëzon gjithmonë mungesën e të drejtave të qytetarëve siçshfryëtzohen në Kosovë,  dhe nuk e sheh interesin e tyre.

Ka njëshpjegim shumë më të pafajshëm, ekziston gjithmonë rreziku që interesat etyre që janë jashtë të kapërcyshme dhe , në qoftë se nuk ndodh kjo, kamegjithatë, një lloj rreziku që këto interesa të shikohen me një sytjetër nga ç’do të dëshironim t’i shikonim të interesuarit vetë.

Argumentiutilitarist, duke e idealizuar problemin, e quan demokracinë edrejpërsedrejtë si formën më të mirë të qeverisjes, si një qeverisëjepopullore e hapur, ku të gjithë qytetarët kanë të drejtë të marrin pjesënë nxjerrjen e ligjeve dhe vendimeve politike kur është në pytjesovraniteti i shtetit.

Sa më shumë të drejta që të ketë njënjeri, aq më shumë mundësia krijohet për të nxitur çështjen e tij.Kështuqë demokracia e drejtëpërsdrejtë mund të zbatohet shumë rrallë nëshoqërinë kosovare.