19 Prill 2024

Liria e fjalës është e Drejtë themelore

 Shkruar nga Ali Hertica

Liria e fjalës është e drejtë themelore e njeriut dhe një komponent thelbësor i çdo Demokracie. Është kjo liri që u mundëson qytetarëve për të shkëmbyer pikëpamjet dhe informacionin, për të protestuar kundër padrejtësive, për të ndikuar në diskursin publik, dhe për të kritikuar veprimet e Qeverisë.

 Si e tillë, liria e fjalës paraqet një kusht të nevojshëm për pjesëmarrjen e informuar dhe efektive politike të qytetarëve të një vendi. Kufizimet e të folurit të lirë do të shkaktojë dëm në jetën demokratike dhe qëndron në kundërshtim me parimet themelore të Demokracisë - Qeveria duhet të vendosë jo më shumë se minimumin e nevojshëm të kufizimeve mbi individët, veçanërisht në lidhje me të drejtat e tyre themelore.

E drejtë themelore e njeriut është një komponent thelbësor i çdo demokracie te atij shteti . A është kjo liri që u mundëson qytetarëve për të shkëmbyer pikëpamjet dhe informacionin, për të protestuar kundër padrejtësive siç është ratsti i sindikalistve të RTK-së, për të ndikuar në diskursin publik, dhe për të kritikuar veprimet e qeverisë siq është tani ngerqi politik në Kosovë.

Si e tillë, liria e fjalës paraqet një kusht të nevojshëm për pjesëmarrjen e informuar dhe efektive politike të qytetarëve të një vendi. Kufizimet e të folurit të lirë të shkaktojë dëm në jetën demokratike dhe qëndron në kundërshtim me parimet themelore të Demokracisë - Qeveria duhet të vendosë jo më shumë se minimumin e nevojshëm të kufizimeve mbi individët, veçanërisht në lidhje me të drejtat e tyre themelore.

Ruajtja e fjalës së lirë është veçanërisht e rëndësishme për mbrojtjen e të drejtave të grupeve minoritare. Pakicat shpesh vuajnë nga ndikimi i kufizuar politik dhe qasja e kufizuar në korridoret e pushtetit, dhe kështu arena e shprehjes publike është vendi ku ata janë më të mirë në gjendje për të dhënë zë në pozicionet e tyre, për të protestuar, dhe për të ndikuar opinionin publik.

Në vendimet e shumta dhe të rrepta - vendimeve ligjore, Gjykata e lartë duhet te mbrojë lirinë e fjalës se Partive Politike dhe individve, duke e quajtur atë \"Litar Shpëtimi i Demokracisë¨.

Në këto vendime parimore, kohë pas kohe edhe gjyqtarët kanë afirmuar se testi i vërtetë i lirisë së fjalës nuk është ,mbrojtja e deklaratave të pranuara zakonisht - të cilin askush nuk kërkon të kufizojë gjithsesi - por e deklaratave që konsiderohen irrituese, ekstreme dhe s\'ka asgjë të jashtëzakonshme.

Iniciativat legjislative që kërkojnë të kufizojnë lirinë e shprehjes, duke përfshirë: Zgjerimin, ndalimin për nxitjen, ndalimin e bojkotit të imponuar, dhe ate te marrja e fondeve publike për filma për \"Besnikërin që deklaron\" regjisori ndaj shtetit.

Dy iniciativa të tjera legjislative, të cilat do të kufizojnë aktivitetet e grupeve të të drejtave të njeriut, do të diskutohet më vonë në kapitullin.

Fakti që liria e fjalës është shfaqur në mënyrë të përsëritur në të gjithë kapitujt e këtij raporti tregon si epiqendër e kësaj të drejte themelore të demokracisë, dhe gjithashtu qëllimin e kërcënimeve që aktualisht përballet.

Në kapitullin e tanishëm, ne do të trajtojm disa manifestime të tjera shqetësuese të shkeljes mbi lirinë e fjalës, kufizimi i demostrimit të puntorëve në Kosovë dhe ngacmimet e protestuesve, kufizimet e imponuara në demonstrata në territoret e pushtuara, sulmet ndaj lirisë së shtypit.

Ngacmimi i aktivistëve politikë dhe atyre që kritikojnë qeverinë. shkelje të lirisë së shprehjes artistëve, dhe de-legjitimimin e organizatave te të drejtave të njeriut.

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)